UBND huyện Ninh Hải áp dụng sai luật trong thu hồi đất của dân

Hai văn bản đối đầu

Sau khi Tạp chí Toà án nhân dân thông tin việc gần 30 hộ dân và doanh nghiệp nhỏ trên địa bàn nhận được thông báo thu hồi đất nhưng không được đền bù, ngày 7/9/2020 UBND huyện Ninh Hải có văn bản Báo cáo số 511/BC-UBND gửi UBND tỉnh Ninh Thuận cùng các cơ quan đơn vị trực thuộc tỉnh về việc thu hồi đất do hết thời hạn thuê đất mà không được gia hạn. Báo cáo này UBND huyện Ninh Hải sử dụng luôn trong việc trả lời thông tin PV Tạp chí Toà án nhân dân tìm hiểu.

Theo văn bản số 511, UBND huyện Ninh Hải cho rằng cơ sở pháp lý để thu hồi đất và không thực hiện gia hạn cho thuê đất được căn cứ vào các công văn, thông báo, quyết định như: Quyết định số 848/QĐ-UBND ngày 17/4/2013 của UBND tỉnh Ninh Thuận về việc quy hoạch phát triển dải ven biển tỉnh này; Công văn số 5136/UBND-QHXD ngày 23/12/2015 của UBND tỉnh Ninh Thuận về việc tăng cường quản lý các trường hợp cho thuê đất nuôi trồng thủy sản ven tuyến đường ven biển trên địa bàn huyện Ninh Hải; Thông báo số 337/TB-VPUB ngày 19/10/2018 của Văn phòng UBND tỉnh Ninh Thuận về kết luận của Chủ tịch UBND tỉnh Lưu Xuân Vĩnh tại cuộc họp nghe báo cáo công tác rà soát, tổ chức triển khai lập quy hoạch xây dựng dọc khu vực ven biển tỉnh…

Văn bản do ông Võ Thể, Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Hải ký khẳng định thu hồi đất “theo chỉ đạo”

UBND huyện Ninh Hải cho rằng căn cứ khoản 3, Điều 40 và khoản 1, Điều 52 Luật Đất đai thì những người dân, doanh nghiệp đang thuê đất không được gia hạn thuê đất (do không phù hợp quy hoạch) nên phải thu hồi theo điểm d, khoản 1, Điều 65 Luật Đất đai năm 2013.

Đồng thời căn cứ vào Điều 65, Luật Đất đai năm 2013, UBND huyện Ninh Hải ban hành Thông báo thu hồi đất đối với 46 trường hợp do hết thời hạn thuê đất. Và UBND huyện này cho 46 trường hợp trên thời hạn 3 tháng kể từ ngày ban hành thông báo phải tự tháo dỡ, di dời tài sản trên đất, trả lại đất cho địa phương quản lý theo quy định của Luật Đất đai.

Cũng lấy Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 làm căn cứ chính, UBND huyện Ninh Hải khẳng định việc thu hồi đất đối với 46 hộ dân nói trên sẽ không được bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất.

Văn bản của Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Ninh Thuận thể hiện rõ nơi nhận có Công ty CP Ninh Chữ Bay

Mặc dù lập luận, viện dẫn luật của UBND huyện Ninh Hải do Phó Chủ tịch Võ Thể ký thoạt nghe có vẻ rất hợp lý, thế nhưng một đơn vị chuyên ngành là Trung tâm Phát triển quỹ đất – thuộc Sở TM-MT tỉnh Ninh Thuận lại có một khẳng định khác.

Theo đó, báo cáo số 851/BC-TTPTQĐ ngày 12/8/2020 của Trung tâm này khẳng định: “Dự án Ninh Chữ Sailing Bay được xác định là dự án không thuộc danh mục nhà nước thu hồi đất theo quy định tại Điều 62, Luật Đất đai năm 2013”.

Trung tâm này cho rằng: “Dự án thuộc diện Chủ đầu tư thỏa thuận với người dân thông qua các hình thức quy định tại Điều 73 Luật Đất đai 2013 và khoản 4 Điều 16, Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ”.

Theo đó, khoản 4, Điều 16, Nghị định số 43 quy định: “Trường hợp diện tích đất thực hiện dự án sản xuất, kinh doanh có phần diện tích đất mà người đang sử dụng đất không có quyền chuyển nhượng, cho thuê, góp vốn bằng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai thì Chủ đầu tư được phép thỏa thuận mua tài sản gắn liền với đất của người đang sử dụng đất. Nhà nước thực hiện thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất và cho Chủ đầu tư thuê đất để thực hiện dự án. Nội dung hợp đồng mua bán tài sản gắn liền với đất phải thể hiện rõ người bán tài sản tự nguyện trả lại đất để Nhà nước thu hồi đất và cho người mua tài sản thuê đất.

“Để đảm bảo công tác hỗ trợ Nhà đầu tư trong việc giải phóng mặt bằng, hỗ trợ người dân có tài sản gắn liền với đất trong vùng dự án được chính xác thì việc xác định tính pháp lý hồ sơ về đất đai, tài sản gắn liền với đất cần phải được làm rõ”, kiến nghị của Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Ninh Thuận gửi Sở TN – MT và UBND huyện Ninh Hải.

Thu hồi đất để làm gì?

Theo người dân đang sản xuất kinh doanh tại đây, việc UBND huyện Ninh Hải thu hồi đất là để giao cho Công ty Cổ phần Ninh Chữ Bay (một doanh nghiệp thuộc tập đoàn Crystal Bay) thực hiện dự án du lịch, thương mại.

Văn bản của Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Ninh Thuận cũng nhắc đến tên dự án của Công ty này là Dự án Sailing Bay. Và văn bản này, Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh Ninh Thuận cũng gửi tới Công ty CP Ninh Chữ Bay với mục đính để phối hợp. Việc gửi này được thể hiện rõ ở phần “nơi nhận” cuối văn bản.

Thế nhưng trong báo cáo 511 của UBND huyện Ninh Hải thì thể hiện việc thu hồi đất dân đang sử dụng, sản xuất ổn định chỉ để “đúng chỉ đạo, định hướng của tỉnh”. Ông Phó Chủ tịch UBND huyện Ninh Hải Võ Thể ký văn bản báo cáo khẳng định rằng: “Việc không tiếp tục gia hạn thuê đất là đúng quy định pháp luật về đất đai; không liên quan đến việc giao đất”.

Như vậy, câu hỏi “thu hồi đất dân đang sử dụng ổn định chỉ để đó cho huyện quản lý hay cấp cho doanh nghiệp khác phát triển dự án?” chắc phải chờ UBND tỉnh Ninh Thuận thông tin chi tiết cho công luận và người dân.

Bên cạnh đó, việc xác định điều, khoản theo quy định của Luật Đất đai năm 2013, và các Thông tư, Nghị định có liên quan để áp dụng vào việc thu hồi đất nói trên rất cần các cơ quan chức năng tỉnh Ninh Thuận xác định thật chính xác. Điều đó sẽ hạn chế đến mức thấp nhất những bất cập, sai sót hoặc lợi ích không phù hợp với quy định của pháp luật.

Cần phải nhắc lại rằng, việc UBND huyện Ninh Hải căn cứ và Điều 65 Luật Đất đai năm 2013 là không có cơ sở. Bởi Điều 65 quy định rõ là người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người, nhưng cho tới hiện tại những người dân đang sử dụng đất ở đây vẫn sản xuất, kinh doanh rất an toàn và dân mong muốn được tiếp tục sản xuất kinh doanh chứ không “tự nguyện trả lại đất”.

THẾ MỸ - VƯƠNG PHƯƠNG