Bộ trưởng Bộ Công an trả lời chất vấn về nhiều vấn đề nóng

Tín dụng đen

Trả lời câu hỏi của đại biểu về "tín dụng đen", Bộ trưởng Bộ Công an khẳng định 3 năm qua, lực lượng công an phối với các lực lượng có liên quan xử lý, giải quyết trấn áp mạnh mẽ loại tội phạm này đã kiềm chế và đẩy lùi được loại tội phạm này, không còn tình trạng phức tạp, công khai, lộng hành như thời gian trước đây. Tuy nhiên, tình hình vẫn tiềm ẩn phức tạp, nhất là cho vay qua Internet. Gần đây, ngành Công an triệt phá băng nhóm hoạt động với quy mô lớn, hoạt động ở nhiều tỉnh thành do các đối tượng, thậm chí có cả người nước ngoài tham gia điều hành với quy mô rất lớn, với số tiền cho vay lên tới nghìn tỷ đồng. 

Bộ trưởng Tô Lâm cho rằng, nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là do nhu cầu tín dụng đen trong nhân dân rất lớn. Việc xử lý tội phạm liên quan đến tín dụng đen cũng gặp khó khăn do số đối tượng dùng các thủ đoạn lách luật nên khó xác định giữa phạm vi dân sự với hình sự, nếu không thận trọng, không thể hình sự hóa quan hệ dân sự, nếu không làm tốt sẽ bỏ lọt tội phạm.

Bộ trưởng Bộ Công an cũng nêu các giải pháp trong thời gian tới, đó là tiếp tục duy trì khí thế tấn công, trấn áp mạnh mẽ tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến "tín dụng đen", không được chủ quan chùng xuống. Tiếp tục thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 12 của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp của các cấp, toàn dân trong giải quyết các loại tội phạm này. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, thường xuyên cảnh báo các phương thức, thủ đoạn hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, để nhân dân phòng ngừa. Bộ Công an cũng phối hợp chặt chẽ với ngành ngân hàng đẩy mạnh các biện pháp để người dân tiếp cận được nguồn vốn vay của các tổ chức tín dụng của ngân hàng một cách thuận lợi, đáp ứng được yêu cầu, không phải không phải đi vay tín dụng đen.

Bên cạnh đó, một trong những biện pháp căn cơ hiện nay sử dụng căn cước công dân để thực hiện cho vay, giải quyết những vấn đề về tín chấp, thế chấp tài sản, theo đó các tổ chức ngân hàng, tài chính có thể xác định ngay được người vay rất chính xác.

Đồng thời, tiếp tục điều tra, xử lý nghiêm các loại tội phạm vi phạm pháp luật liên quan đến "tín dụng đen" bởi phần lớn các tổ chức "tín dụng đen" đều có liên quan, có quan hệ với đối tượng tội phạm hình sự. Vì vậy ngành Công an đã có giải pháp đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các nhóm tội phạm có tổ chức. Đây là giải pháp rất quan trọng đã thực hiện thành công và sẽ tiếp tục thực hiện.

Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng sẽ triển khai các giải pháp chia sẻ, kết nối Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và căn cước công dân với các bộ, ngành để phòng chống tội phạm; trước mắt là phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông để hỗ trợ xác thực các thông tin về nhân thân của khách hàng vay vốn, giúp giảm tải, rút ngắn thời gian kiểm tra, xác minh; khắc phục, hạn chế tình trạng làm giả các giấy tờ, thông tin khách hàng để vay vốn, chiếm đoạt tài sản; hỗ trợ ngành ngân hàng triển khai các gói vay nhỏ, qua số căn cước công dân không cần thế chấp, phục vụ các nhu cầu cấp bách chính đáng.

Tham mưu cơ quan có thẩm quyền ban hành, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến công tác điều tra, xử lý các hành vi liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”. Nghiên cứu phối hợp với ngành ngân hàng tham mưu cấp có thẩm quyền quy định hoạt động vay tín chấp, cho vay trực tuyến, vay qua app hiện nay. Xử lý trách nhiệm đối với đơn vị, cá nhân có liên quan không chủ động phát hiện, đấu tranh, để đơn vị, địa phương khác xử lý. Xử lý triệt để, nghiêm minh các vụ án liên quan đến hoạt động “tín dụng đen”, nhất là các vụ án liên quan đến các cán bộ thuộc các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp tiếp tay, cung cấp vốn cho “tín dụng đen” hoạt động.

Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, Bộ đã đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, phối hợp cùng các cấp, các ngành cải thiện điều kiện lao động, làm việc của công nhân, giảm bớt các hoạt động phức tạp của công nhân, trong đó có hoạt động tín dụng đen.

Hộ chiếu mới

Về vấn đề hộ chiếu, Bộ trưởng cho biết, Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam, trong đó có quy định về các loại giấy tờ xuất, nhập cảnh. Thực hiện quy định của Luật, Bộ Công an đã ban hành Thông tư số 73/2021/TT-BCA ngày 29/6/2021 quy định về mẫu hộ chiếu, giấy thông hành và các biểu mẫu có liên quan. Việc tiến hành việc cấp và sử dụng hộ chiếu phổ thông mẫu mới được thực hiện đúng quy định của pháp luật. Do đó, khi sửa bất kỳ thông tin nào liên quan nội dung này cần xin ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền. Vì vậy, Bộ Công an phải trình xin ý kiến các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan của Chính phủ.

Đối với việc bổ sung thông tin bị chú, Bộ Công an sẽ tiến hành bổ sung thông tin về nơi sinh nếu cá nhân có yêu cầu để tạo điều kiện thuận lợi cho công dân Việt Nam khi ra nước ngoài học tập, lao động, du lịch, làm việc. Tránh việc bổ sung hàng loạt gây mất thời gian, không đúng như mong muốn, yêu cầu của cá nhân. Bộ sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân trong việc này, thực hiện đúng theo các quy định chung của pháp luật nước ta cũng như quốc tế.

Về việc cấp hộ chiếu mới, Bộ trưởng Tô Lâm nhấn mạnh, việc này cơ bản thuận lợi cho người dân. Hộ chiếu mới đáp ứng được nhu cầu của người dân, việc đăng ký, nhận, cấp, sử dụng, quản lý đều thuận lợi, không gây khó khăn, phiền toái. Một số nước yêu cầu bổ sung thông tin về nơi sinh, Bộ đã tiến hành bổ sung thông tin với các nước quan tâm. Bộ trưởng Bộ Công an cũng khẳng định, việc cấp hộ chiếu mới không lãng phí, hộ chiếu cũ vẫn có giá trị sử dụng bình thường đến khi hết hạn. Tới đây, Bộ Công an sẽ nghiên cứu triển khai hộ chiếu điện tử, hộ chiếu có gắn chip để tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho người dân.

Toàn cảnh phiên chất vấn

Về phản ánh của các đại biểu cho rằng trên thực tế có việc công an thu hộ khẩu của người dân, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, Bộ không có chủ trương này, đây có thể là trường hợp cá biệt, Bộ sẽ kiểm tra và chấn chỉnh trường hợp cụ thể này. Bên cạnh đó, trong lộ trình xóa bỏ hộ khẩu, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành rà soát các văn bản pháp luật có liên quan đến hộ khẩu, sổ tạm trú để sửa đổi phù hợp; thực hiện kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia với các cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác để khai thác thông tin, phục vụ rút ngắn các thủ tục hành chính; khẩn trương hoàn thiện Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, đẩy mạnh việc cấp căn cước công dân gắn chip.

Đánh bạc trên không gian mạng

Bộ trưởng Tô Lâm cho biết, trong thời gian vừa qua, Bộ Công an đã triển khai nhiều kế hoạch, các giải pháp đấu tranh trấn áp tội phạm, tổ chức đánh bạc trên không gian đạt được nhiều kết quả. Riêng trong 6 tháng đầu năm 2022 đã khởi tố gần 600 bị can trong các vụ án đánh bạc đánh bạc. 

Về những giải pháp trong thời gian tới, Bộ Công an sẽ triển khai các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, tổ chức trên không gian mạng; tiếp tục đẩy mạnh công tác nắm tình hình các trang mạng, tổ chức đánh bạc tại Việt Nam, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm, nhất là đối tượng cầm đầu.

Tăng cường tuyên truyền, phổ biến phương thức, thủ đoạn hoạt động của tổ chức  tội phạm đánh bạc trên không gian mạng, phổ biến các quy định, chế tài xử lý hệ lụy của việc tham gia đánh bạc giúp cho người dân nâng cao ý thức cảnh giác, chủ động phòng ngừa, hỗ trợ cho lực lượng chức năng trong đấu tranh với tội phạm này. Bộ Công an sẽ phối hợp với các bộ, ban, ngành chức năng triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trên lĩnh vực an ninh mạng, đặc biệt là thanh toán trực tuyến.

Trả lời chất vấn của đại biểu về những tồn tại, hạn chế trong quản lý nhà nước về an ninh mạng hiện nay, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, hành lang pháp lý, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trên lĩnh vực an ninh mạng chưa hoàn thiện. Sự phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, các địa phương, tổ chức chính trị xã hội chưa đi vào thực chất, có tình trạng khoán trắng nhiệm vụ bảo vệ an ninh cho các cơ quan chuyên trách. Công tác thanh tra, kiểm tra, phát hiện, xử lý hành vi vi phạm về an ninh mạng hiện nay còn chưa kịp thời. Bộ Công an cũng tập trung tham mưu hoàn thiện hành lang pháp lý trên lĩnh vực an ninh mạng. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, hướng dẫn quản lý nhà nước về an ninh mạng. Nâng cao trình độ, năng lực và sự quan tâm đầu tư, trang bị công cụ, phương tiện, nghiệp vụ hiện đại để theo kịp sự phát triển của khoa học công nghệ trên thế giới cho lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.

Bộ Công an cũng tăng cường quan hệ hợp tác quốc tế, tranh thủ học hỏi kinh nghiệm trong công tác bảo an ninh mạng, cũng như phối hợp với nước ngoài trong đấu tranh với loại tội phạm này.

Ma túy

Về chất vấn liên quan đến vấn đề ma túy, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, trong thời gian vừa qua tại nhiều địa phương như Quảng Ninh, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng xuất hiện các chợ, các đối tượng tẩm ướp, trộn lẫn ma túy trong thực phẩm, trong nước uống để bán cho giới trẻ trở thành niên sử dụng làm thuốc lợi bất chính, che giấu hành vi phạm tội. Gần đây, Công an thành phố Hà Nội đã phát hiện, thu giữ một số loại ma túy dạng mới được ngụy trang dưới nhiều hình thức tinh vi như thanh sôcôla thực chất là hỗn hợp cần sa trộn lẫn vào bột ca cao đang được bán công khai rộng rãi trên mạng xã hội, nguy hiểm cho người sử dụng.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, để ngăn chặn tình trạng này, Bộ Công an đã chỉ đạo phối hợp với các cơ quan truyền thông tăng cường tuyên truyền, phổ biến sâu rộng bằng nhiều hình thức, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác phòng, chống ma túy, các loại ma túy, đặc biệt là ma túy tổng hợp, các cách thức nhận biết ma túy, thực phẩm, đồ uống dễ bị pha trộn….

Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng thường xuyên cập nhật, theo dõi, thu thập các thông tin, tài liệu liên quan đến ma túy mới được thông báo, tuyên truyền toàn dân để canh gác, phòng ngừa. Riêng đối với các loại ma túy mới phát hiện tại Việt Nam chưa có trong danh mục kiểm soát, Bộ Công an đã đề xuất Báo cáo của Chính phủ bổ sung vào danh mục chất ma túy và tiền chất Chính phủ quy định để tạo cơ sở hành lang pháp lý đấu tranh với hoạt động phạm tội này.

Liên quan đến tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy tại các quán karaoke, vũ trường, quán bar, biệt thự trong khu nghỉ dưỡng, căn hộ cao cấp, trang bị hệ thống âm thanh công suất lớn…, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết, Bộ đã hướng dẫn công an các địa phương tập trung thực hiện một số giải pháp tổ chức việc quản lý nhà nước về an ninh trật tự theo quy định của pháp luật và rút giấy phép hoạt động cơ sở vi phạm nghiêm trọng, có chứa chấp, sử dụng trái phép chất ma túy.

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn - Ảnh: Nguyễn Hoàng

MINH KHÔI