Hành vi của Hoàng Thị N không thể coi là phạm tội lần đầu

Sau khi nghiên cứu bài viết “Về tình tiết phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” của tác giả Phan Thị Lan đăng ngày 2/ 6/ 2023 và các bài trao đổi, tôi cho rằng Hoàng Thị N không được hưởng tình tiết “Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng”.

Tình tiết “Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” được quy tại điểm i khoản 1 Điều 51 BLHS năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017. Hướng dẫn tại Công văn số: 01/2017/GĐ-TANDTC ngày 07/4/2017 về giải đáp một số vấn đề nghiệp vụ: “Phạm tội lần đầu là từ trước đến nay chưa phạm tội lần nào. Nếu trước đó đã phạm tội và bị kết án, nhưng đã được xóa án tích hoặc chưa bị kết án, nhưng đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc chưa bị kết án, chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự nay bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong cùng lần phạm tội sau, thì không được coi là phạm tội lần đầu.”

Phạm tội lần đầu là từ trước tới nay chưa phạm tội lần nào. Quan điểm này cho rằng chưa phạm tội lần nào là phải chưa từng có hành vi nguy hiểm cho xã hội xâm phạm một trong những khách thể được Luật hình sự bảo vệ thỏa mãn các dấu hiệu tội phạm mô tả tại khoản 1 Điều 8 BLHS năm 2015. Quy định “phạm tội lần đầu” chứ không quy định “bị kết án lần đầu” hay “bị xét xử lần đầu”. Phạm tội không phụ thuộc vào việc người có hành vi nguy hiểm cho xã hội bị xử lý như thế nào. Một người có hành vi phạm tội có thể bị Tòa án kết án nhưng đã được xóa án tích, có thể được miễn truy cứu TNHS hoặc trước đó hành vi phạm tội của họ chưa bị đưa ra xét xử nhưng họ vẫn bị coi là đã phạm tội nên tại lần phạm tội mà Tòa án đang xét xử thì không thể coi là phạm tội lần đầu được.

Theo nội dung vụ án ngày 18/9/2022, Hoàng Thị N đã có ba lần chuyển tin nhắn cho đối tượng Hoàng Thị Tiên T với các nội dung đánh bạc:

Lần 1: Chuyển cho Hoàng Thị Tiên T 09 tin nhắn có nội dung cá cược số lô, số đề dựa vào kết quả xổ số kiến thiết các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên với tổng số tiền là 14.929.000 đồng.

Lần 2: Hoàng Thị N chuyển 6 tin nhắn có nội dung cá cược số lô, số đề cá cược dựa vào kết quả xổ số kiến thiết miền Bắc với số tiền là 5.605.000 đồng.

Lần 3: Chuyển cho Hoàng Thị Tiên T 01 tin nhắn có nội dung số lô, số đề dựa và kết quả xổ số kiến thiết miền Bắc với số tiền 2.200.000 đồng.

Có thể thấy, hành vi của Hoàng Thị N là trước đó đã phạm tội nhưng chưa hết thời hiệu truy cứu TNHS nay bị truy cứu TNHS trong cùng lần phạm tội sau. Ngày 18/9/2022, Hoàng Thị N chuyển cho Hoàng Thị Tiên T 09 tin nhắn có nội dung cá cược số lô, số đề dựa vào kết quả xổ số kiến thiết các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên với số tiền là 8.179.000 đồng, số tiền thắng cược là 6.750.000 đồng.  Tổng số tiền Hoàng Thị N đánh bạc dựa vào kết quả xổ số kiến thiết các tỉnh miền Trung - Tây Nguyên là 14.929.000 đồng. Lần thứ 2, Hoàng Thị N chuyển 06 tin nhắn có nội dung cá cược số lô, số đề cá cược dựa vào kết quả xổ số kiến thiết miền Bắc với số tiền là 7.805.000 đồng. Trong 18/9/2022, Hoàng Thị N đã thực hiện 02 lần đánh bạc và bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong cùng lần phạm tội, nên không được coi là phạm tội lần đầu.

Như vậy, Hoàng Thị N không được hưởng tình tiết “Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng” được quy tại điểm i khoản 1 Điều 51 BLHS năm 2015.

Trên đây là quan điểm của tác giả, rất mong nhận được sự phản hồi và trao đổi cùng với quý bạn đọc.

 

TAND huyện Tây Hòa, Phú Yên xét xử trực tuyến vụ án hình sự - Ảnh: Dương Đức

NGUYỄN PHI HÙNG (Tòa án Quân sự Quân khu 4)