Các đối tượng phạm hai tội

Chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả Huỳnh Phan Châu Thành cho rằng Trần Văn L, Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D, Phạm Quang A, Nguyễn Văn T phạm tội “Cướp tài sản” theo Điều 168 BLHS. Tuy nhiên, trong trường hợp này Trần Văn L, Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D, Phạm Quang A còn phạm tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS.

Đối với tội “Cướp tài sản” theo Điều 168 BLHS

Với số lượng người áp đảo, Trần Văn L dùng vũ lực, nhiều lần tát vào mặt chị N, trước sự chứng kiến của K và D làm cho chị N hoảng sợ, không dám chống cự. Phạm Quang A đến cũng chửi mắng yêu cầu chị N trả nợ, K và A lại tiếp tục tát vào mặt chị N. Vì sợ bị đánh tiếp nên chị N đã điện thoại cho bạn mượn 20.000.000 đồng để chuyển cho L, sau đó L nhận được tiền và chuyển cho T.

Mặc dù T không trực tiếp tham gia dùng vũ lực đối với N để buộc N phải trả tiền, tuy nhiên T là người đã thuê L đi đòi nợ, sau khi L gặp được N và gọi điện Zalo cho T biết và có chứng kiến qua điện thoại L đánh N. Khi L nhận tiền của chị N trả đã chuyển số tiền trên cho T. Hành vi của T đồng phạm với các đối tượng Trần Văn L, Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D, Phạm Quang A về tội “Cướp tài sản” theo Điều 168 BLHS 2015.

Đối với  tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS

Các đối tượng sau khi đưa chị N qua quán nước tại số 35 Cửu Long, quận T, thành phố M để yêu cầu N trả nợ. Khoảng 23 giờ cùng ngày, quán đóng cửa, L đề xuất di chuyển đến địa điểm khác thì Quang A quay đầu xe di chuyển dừng trước cửa quán; đồng thời ở trong quán L dùng tay nắm, kéo tay N đi ra khỏi quán, N không chịu đi theo nên K xông vào đẩy N ra ngoài và cùng D bắt, khống chế N đưa lên xe ô tô. Quang A điều khiển xe ô tô, L ngồi ghế bên phải phía trước, lúc này A đề xuất đưa về nhà mình đang thuê tại địa chỉ 73 đường TB, quận S, thành phố M. Đến nơi, cả nhóm đưa N lên phòng khách ở lầu 1 tiếp tục chửi mắng ép buộc N trả nợ. Tại đây Quang A, L, K, D có dùng tay đánh N.

Như vậy, các đối tượng đã có hành vi bắt chị N đưa lên xe ô tô, di chuyển đến nơi khác, trong một khoảng thời gian dài vào ban đêm, có hành vi đánh và giữ người bị hại nên hành vi của các đối tượng Trần Văn L, Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D, Phạm Quang A đủ yếu tố cấu thành tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS.

Trong vụ này cần đánh giá về vai trò đồng phạm: T là người thuê đối tượng Trần Văn L đi đòi tiền của N. Khi biết vị trí của N, L đã rủ Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D đi cùng để tạo áp lực đối với N. Khi gặp được N, L đã gọi điện cho Phạm Quang A đến, đồng thời gọi điện Zalo cho T và kh L nhận được tiền từ N cũng đã chuyển cho T.

Đến 23 giờ khi quán đóng cửa, L đề xuất chở N đến địa điểm khác, A quay xe lại lái xe chở cả nhóm, L dùng tay nắm, kéo tay N đi ra khỏi quán, N không chịu đi theo nên K xông vào đẩy N ra ngoài và cùng D bắt, khống chế N đưa lên xe ô tô. Tại quán caffe D, K nhiều lần chứng kiến L và A đánh N, T chứng kiến L tát N qua điện thoại. Khi N gọi bạn chuyển tiền cho L, L chuyển lại cho T, tất cả đều biết và đồng ý. K, D và T mặc dù không thực hiện hành vi nhưng tiếp nhận ý chí và không có sự ngăn cản L và A thực hiện hành vi phạm tội mà còn giúp sức cùng với L bắt N lên xe, đến nhà của A thì cả K và D cũng tham gia đánh N. Vì vậy K, D, T đồng phạm với L và A về tội “Cướp tài sản” theo Điều 168 BLHS. Trần Văn L, Nguyễn Hữu K, Nguyễn Huy D, Phạm Quang A phạm tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS.

Đối với Nguyễn Văn T có hay không đồng phạm về tội “Bắt, giữ người trái pháp luật”, do dự liệu chưa đầy đủ nên có thể xảy ra hai trường hợp như sau:

Nếu T thuê L đi đòi nợ không thỏa thuận với L về việc nếu gặp N mà N không trả thì bắt giữ người yêu cầu khi nào trả thì mới thả ra và không chứng minh được giữa T và L thỏa thuận từ trước việc bắt giữ người; không chứng minh được T biết  nhóm L bắt giữ N đưa về nhà của A thì không đủ cơ sở kết tội T đồng phạm với các đối tượng trên phạm tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS.

Nếu chứng minh được giữa T với L có nội dung thỏa thuận trường hợp N không trả tiền cứ bắt giữ và T biết được nhóm L đã bắt N về nhà của A để tiếp tục yêu cầu trả tiền thì trong trường hợp này T là đồng phạm cùng với các đối tượng trên phạm tội “Bắt, giữ người trái pháp luật” theo Điều 157 BLHS.

Trên đây là những quan điểm cá nhân tác giả rất mong ý kiến trao đổi của quý độc giả.

TAND huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk xét xử vụ án cướp tài sản - Ảnh: Nguyễn Tâm

Ths NGUYỄN VĂN HUY (Tòa án quân sự Quân khu 5)